Als je ooit een verhaal of film hebt gezien waarin iemand amnesie had, dan weet je waarschijnlijk al dat het betekent dat de persoon hun herinneringen kwijt is. Maar wat is geheugenverlies eigenlijk precies? In dit artikel gaan we hier dieper op in en leer je alles over wat amnesie is.
Soorten amnesie
Amnesie is een aandoening waarbij mensen hun herinneringen verliezen. Er zijn twee soorten geheugenverlies, anterograde amnesie en retrograde amnesie.
Anterograde amnesie
Dit betekent dat iemand geen nieuwe herinneringen kan vormen bij de dingen die ze meemaken. Dit type geheugenverlies kan veroorzaakt worden door hersenletsel, ziekten of trauma. Als iemand aan anterograde amnesie lijdt, kan hij moeite hebben met het vormen van nieuwe herinneringen en het herinneren van ervaringen die nog niet in zijn hersenen zijn opgeslagen.
Retrograde amnesie
Dit betekent dat iemand geen toegang heeft tot opgeslagen herinneringen uit het verleden. Dit type geheugenverlies wordt meestal veroorzaakt door hoofdletsel of ziekte, zoals de ziekte van Alzheimer. Dit kan het vermogen van de persoon aantasten om zich gebeurtenissen te herinneren voorafgaand aan het incident dat het geheugenverlies veroorzaakt. De ernst van dit type geheugenverlies hangt af van hoeveel schade er aan de hersenen is toegebracht.
Het kan moeilijk zijn om te diagnosticeren of iemand daadwerkelijk lijdt aan een van deze twee soorten van amnesie, omdat veel andere factoren ook invloed kunnen hebben op het geheugenverlies – zoals stress, trauma of een medische aandoening. Als arts diagnosticeert, moet hij of zij verschillende tests uitvoeren om vast te stellen of het iets meer serieus is dan alleen maar tekenen van geheugenverlies.
Omgekeerd kan er ook sprake zijn van psychogene amnesie, waarbij mensen selectief hun herinneringen blokkeren als gevolg van psychologisch trauma of stressvolle situaties. Deze situaties zorgen ervoor dat mensen sommige specifieke gebeurtenissen uit hun leven vergeten, zoals misbruik, oorlogservaring of andere traumatische gebeurtenissen die ze liever willen vergeten.
Gevolgen van geheugenverlies
Als iemand geheugenverlies heeft, heeft dat op verschillende manieren gevolgen. Geheugenverlies kan ervoor zorgen dat mensen zich geen belangrijke informatie meer kunnen herinneren, zoals aspecten van hun dagelijks leven. Ze kunnen moeite hebben om gesprekken te begrijpen en te volgen, waardoor ze moeilijk effectief kunnen communiceren. Bovendien kunnen ze moeite hebben bekende gezichten of plaatsen te herkennen, of zelfs alledaagse emoties te ervaren.
Het is ook mogelijk dat geheugenverlies iemands vermogen om zich te concentreren of beslissingen te nemen in de weg staat. Dit kan ertoe leiden dat ze gemakkelijk gefrustreerd of uitgeput raken. Het kan ook moeilijkheden veroorzaken bij het uitvoeren van taken die complexe denkprocessen of probleemoplossende vaardigheden vereisen.
Hoewel geheugenverlies op tv en in films vaak wordt gezien als een dramatische aandoening, is het in het echte leven meestal heel mild. Echter, afhankelijk van de ernst van het geheugenverlies kan de effecten kunnen behoorlijk ernstig zijn. Als je je zorgen maakt over je geheugenverlies, is het belangrijk om medisch advies in te winnen.
Oorzaken en risicofactoren
Geheugenverlies is een ernstige aandoening die aanzienlijk geestelijk en emotioneel leed kan veroorzaken. Hoewel het niet noodzakelijkerwijs een veel voorkomende aandoening is, kan inzicht in de oorzaken en risicofactoren ervan je helpen beter voorbereid te zijn voor het geval het jou of iemand die je kent overkomt. Laten we eens kijken naar de oorzaken van geheugenverlies en wat mensen in gevaar brengt om het te ontwikkelen.
Wat veroorzaakt geheugenverlies?
Amnesie wordt veroorzaakt door schade aan delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor geheugenvorming, het opslaan van nieuwe herinneringen en het ophalen van oude herinneringen. Deze schade kan worden veroorzaakt door fysiek trauma, psychologisch trauma, ziekte of aandoening, medicijngebruik, hersentumoren, beroerte of veroudering. Het is belangrijk op te merken dat geheugenverlies door veroudering niet wordt beschouwd als geheugenverlies, het maakt deel uit van het normale verouderingsproces.
Wat zijn de risicofactoren?
De risicofactoren voor geheugenverlies variëren afhankelijk van de oorzaak. Als de oorzaak bijvoorbeeld fysiek trauma is, dan kunnen bepaalde activiteiten zoals contactsporten iemand een groter risico geven op het ontwikkelen van geheugenverlies als gevolg van een verwonding. Is de oorzaak een psychologisch trauma, dan kunnen bepaalde levensgebeurtenissen zoals het ervaren van ernstige stress of depressie iemands kansen op het ontwikkelen van geheugenverlies vergroten. Daarnaast kan drugsgebruik iemands kans op amnesie vergroten vanwege de geheugenbeschadigende effecten van sommige stoffen. Tenslotte speelt leeftijd een belangrijke rol bij het bepalen van iemands risiconiveau, omdat geheugenverlies dat samenhangt met veroudering toeneemt met de leeftijd.
Amnesie kan een beangstigende ervaring zijn, maar inzicht in de oorzaken en risico’s ervan kan het verschil maken bij het omgaan met deze aandoening. Je bewust zijn van activiteiten die je risiconiveau verhogen en in staat zijn om tekenen te herkennen zoals verwarring of moeite met het vormen van nieuwe herinneringen zal je helpen om mogelijke problemen vroegtijdig te herkennen en stappen te ondernemen om hulp te krijgen als dat nodig is. Meer weten over geheugenverlies kan je zelfs gemoedsrust geven als je je zorgen maakt over je eigen geheugenvermogen of dat van je naasten.
Behandelingsmogelijkheden
Gelukkig zijn er behandelingsmogelijkheden die mensen met geheugenverlies kunnen helpen hun symptomen te beheersen en een normaler leven te leiden. Laten we eens kijken wat die behandelingen zijn.
Medicijnen voor de behandeling van geheugenverlies
De meest gebruikte medicijnen bij de behandeling van geheugenverlies zijn anticholinergica en acetylcholinesteraseremmers. Anticholinergica blokkeren de werking van de neurotransmitter acetylcholine die de geheugenvorming helpt reguleren, terwijl acetylcholinesteraseremmers de acetylcholineniveaus verhogen om een betere geheugenvorming te bevorderen. Andere medicijnen zoals SSRI’s (selectieve serotonine heropnameremmers) en anti-angstmedicijnen kunnen ook worden voorgeschreven om eventuele onderliggende geestelijke gezondheidsproblemen die met geheugenverlies samenhangen te helpen behandelen.
Therapieën voor behandeling van geheugenverlies
Naast medicijnen kunnen bepaalde therapieën worden aanbevolen voor mensen die lijden aan geheugenverlies. Cognitieve gedragstherapie (CGT) wordt vaak gebruikt om patiënten te helpen patronen in hun gedrag te herkennen en strategieën te ontwikkelen om met hun symptomen om te gaan. Andere therapieën zoals psychotherapie, ergotherapie en fysiotherapie kunnen ook nuttig zijn om patiënten te helpen omgaan met de effecten van geheugenverlies op hun dagelijks leven.
Veranderingen in levensstijl om amnesiesymptomen te helpen beheersen
Een ander belangrijk onderdeel van het beheersen van de symptomen van geheugenverlies is het veranderen van de levensstijl. Een regelmatig schema aanhouden en een goede slaaphygiëne kunnen helpen om de hersenen scherp en alert te houden, wat episodes van vergeetachtigheid of verwarring door geheugenverlies kan verminderen. Het is ook belangrijk om lichamelijk actief te blijven door deel te nemen aan activiteiten als wandelen, zwemmen of yoga, die het algehele cognitieve functioneren kunnen helpen verbeteren. Daarnaast zal het eten van gezonde maaltijden en het beperken van alcoholgebruik ook nuttig blijken om je aandoening op den duur te beheersen.
Amnesie is een aandoening die veel mensen over de hele wereld treft, maar gelukkig zijn er behandelingen beschikbaar die het leven van degenen die eraan lijden gemakkelijker kunnen maken. Medicijnen zoals anticholinergica en acetylcholinesteraseremmers kunnen de geheugenvorming helpen verbeteren, terwijl bepaalde therapieën zoals CGT waardevol inzicht kunnen geven in hoe je het beste om kunt gaan met episodes van vergeetachtigheid of verwarring als gevolg van geheugenverlies. Veranderingen in de levensstijl, zoals het aanhouden van een regelmatig schema en het doen van lichamelijke activiteit, helpen mensen met geheugenverlies ook om hun symptomen blijvend te beheersen.
Conclusie
In de meeste gevallen van anterograde en retrograde amnesie gaat het om tijdelijke symptomen die na verloop van tijd kunnen verdwijnen maar er bestaat altijd een risico op permanente schade aan het geheugen als gevolg van neurologische problemen of letsel. Het is belangrijk om wetenschappelijk onderzoek naar deze aandoening voort te zetten om betere behandelingsmethoden te vinden voor mensen met Amnesia in Nederland en wereldwijd.
