Als je ooit een sci-fi film hebt gezien of een astronomieboek hebt gelezen, heb je waarschijnlijk de term ‘lichtjaar’ gehoord. Maar wat betekent het eigenlijk? Eenvoudig gezegd is een lichtjaar een meeteenheid die gebruikt wordt om afstanden in de ruimte te meten. Dat klopt, een lichtjaar is niet alleen iets uit Star Trek! In dit artikel leggen we precies uit wat een lichtjaar is en hoe het gebruikt kan worden om ruimteafstanden te meten.
Hoe lang is een lichtjaar?
Een lichtjaar is een afstandseenheid die meet hoe ver licht in één jaar reist. Omdat licht ongelooflijk snel beweegt (ongeveer 300.000 km per seconde), kan het in korte tijd enorme afstanden afleggen. Een lichtjaar is gelijk aan 9.460.730.472.580,8 kilometer. Dit betekent dat als iets 1 miljoen lichtjaar van ons verwijderd is, het 1 miljoen jaar duurt voordat het licht ons bereikt!
Het is belangrijk om te onthouden dat wanneer we naar de nachtelijke hemel kijken en sterren en sterrenstelsels zien die dichtbij lijken, we ze in feite zien zoals ze vele jaren geleden waren, omdat het zo lang duurt voordat hun licht ons bereikt. Als we bijvoorbeeld naar het Andromedastelsel kijken, dat 2,5 miljoen lichtjaar van ons verwijderd is, kijken we in werkelijkheid 2,5 miljoen jaar terug in de tijd!
Na 365 dagen zou een lichtstraal 9,46 biljoen kilometer hebben afgelegd. Zo ver weg is één lichtjaar!
Inzicht in het begrip lichtjaar geeft ons inzicht in hoe uitgestrekt en mysterieus de ruimte kan zijn. Het helpt ons ook inzien dat wanneer we naar de nachtelijke hemel kijken en de schoonheid ervan bewonderen, wat we zien niet noodzakelijkerwijs is wat er nu is, maar eerder wat er vele manen geleden was.
Toepassingen van lichtjaren
Lichtjaren worden door astronomen en astrofysici gebruikt om afstanden tussen sterren en sterrenstelsels in de ruimte te meten. Als twee sterren bijvoorbeeld 4 lichtjaren van elkaar verwijderd zijn, betekent dat dat ze 4 keer zo ver van elkaar verwijderd zijn als de aarde van de zon is, en dat is toevallig 8 minuten en 20 seconden met de snelheid van het licht! Lichtjaren kunnen ook worden gebruikt om de tijd te meten, als wetenschappers bijvoorbeeld een gebeurtenis waarnemen die 10 miljard jaar geleden plaatsvond, dan nemen ze iets waar dat 10 miljard jaar geleden plaatsvond, gemeten naar ons huidige begrip van tijd hier op aarde!
Afstanden van planeten in lichtjaren
- Mercurius is de dichtstbijzijnde planeet van de Zon, op een afstand van 0,4 lichtjaar.
- Venus is de op één na dichtstbijzijnde planeet, op een afstand van 0,7 lichtjaar van de Zon.
- De Aarde bevindt zich op 1 lichtjaar afstand van de Zon en is onze thuisplaneet!
- Mars is 1,5 lichtjaar van de zon verwijderd.
- Jupiter is 5,2 lichtjaar van de zon verwijderd.
- Saturnus is 9,5 lichtjaar van de zon verwijderd.
- Uranus staat op 19,6 lichtjaar van de zon.
- Neptunus staat op 30,1 lichtjaar van de Zon.
Conclusie
Nu weet je wat een lichtjaar is! Het is in wezen gewoon een andere manier voor wetenschappers om afstanden in de ruimte te meten – een manier die hen helpt nauwkeuriger te bepalen hoe ver verschillende hemellichamen van elkaar verwijderd zijn. Dus als je de volgende keer naar een sciencefictionfilm kijkt of een sterrenkundeboek leest en iemand “lichtjaren” hoort noemen, dan weet je precies waar ze het over hebben! Hopelijk heeft dit artikel wat licht geworpen op dit vaak verkeerd begrepen begrip.
